Pensioenen
Het pensioen is er de laatste jaren niet bepaald makkelijker op geworden. Het besluit om de AOW-leeftijd de verhogen heeft gevolgen voor alle pensioenregelingen.
Het is een veel besproken onderwerp, ook voor een ondernemingsraad. Een ondernemingsraad heeft instemmingsrecht over het pensioen. Om als OR in te kunnen stemmen met een voorstel van de werkgever, moet je dat voorstel en de consequenties ervan natuurlijk wel begrijpen.
Een ondernemingsraad geeft antwoorden op vragen als:
- Biedt de huidige pensioenregeling nog wel het beste pensioen voor onze premie?
- Wegen de kosten van de garanties nog op tegen de baten?
- Is de huidige pensioenuitvoerder nog steeds de beste keuze?
- Kunnen we eerder stoppen met werken?
Per 1 oktober 2016 is het instemmingsrecht van de ondernemingsraad (OR) over de arbeidsvoorwaarde pensioen uitgebreid. Het kabinet heeft dit besloten naar aanleiding van een advies van de SER. Het instemmingsrecht gaat over voorgenomen besluiten van de werkgever over onderwerpen als hoogte van de opbouwpercentages en de franchise, pensioenleeftijd, partnerpensioen en arbeidsongeschiktheidspensioen, systematiek voor premievaststelling, maatstaven en voorwaarden waaronder toeslag wordt verleend, keuze voor een pensioenuitvoerder.
Pensioen & CAO
Veel organisaties vallen onder een CAO. In dat geval zijn het de vakbonden die de onderhandelingen voeren. Werkgevers en werknemers zijn dan verplicht aangesloten bij een pensioenfonds.
Voor een groot deel van de werknemers die onder een CAO vallen, geldt het instemmingsrecht over pensioenen doorgaans niet. Dit hangt af van de pensioenuitvoerder die het bedrijf heeft en van de mate waarin de cao zaken op pensioengebied regelt. Het instemmingsrecht geldt bijvoorbeeld niet voor werknemers die onder een verplichtgesteld bedrijfstakpensioenfonds vallen. Als de werkgever geen mogelijkheid heeft te besluiten over de pensioenregeling, of onderdelen daarvan, heeft de OR ook geen instemmingsrecht.
De OR heeft nog wel instemmingsrecht op bepaalde arbeidsvoorwaardelijke onderdelen van de pensioenregeling. Bij organisaties die vrijwillig zijn aangesloten bij een pensioenfonds of de pensioenregeling ondergebracht hebben bij een verzekeraar, heeft de ondernemingsraad nog meer invloed op wijzigingen in de pensioenregeling. Dit geldt ook voor organisaties met een eigen pensioenregeling.
RVU
De OR heeft in alle gevallen in ieder geval instemmingsrecht op de regeling vervroegde uittreding (RVU). De RVU is een instemming plichtige regeling die voor alle werkgevers geldt. De OR heeft ook instemmingsrecht op vrijwillige regelingen die hiermee samenhangen zoals: verlofsparen en een generatiepact.
Voor die regelingen kan de ondernemingsraad een initiatiefvoorstel indienen. Ook kan de OR een rol spelen in de transitie naar het toekomstige nieuwe pensioenstelsel.
De trainer/adviseur
Het pensioenstelsel is ingewikkelde materie voor wie er niet dagelijks mee te maken heeft. De trainer/adviseur is specialist op het gebied van pensioenen en kan de OR informeren over het ensioenstelsel en de nieuwste ontwikkelingen. Daarbij denkt de trainer mee over behoefte van de medewerkers en wat ervoor nodig is om deze behoeftes te vervullen.
Ook trainer helpt in het maken van concrete stappen die de OR moet zetten bij een eventueel initiatiefvoorstel voor verlofsparen en/of een generatiepact.
